Personen- en Familierecht
Samenlevingscontract
U bent toe aan een volgende stap in uw relatie: u gaat samenwonen. Wellicht besluit u samen een huis te kopen of te huren. Ook als u een eigen onderneming heeft, een groot vermogen of juist schulden óf als er internationale aspecten zijn aan uw relatie, is het verstandig om afspraken over het samenwonen door een notaris vast te laten leggen. In tegenstelling tot gehuwden en geregistreerde partners, regelt de wet voor samenwonenden namelijk weinig tot niets. Dat kan in de praktijk gevolgen hebben. Het vastleggen van uw afspraken wordt een samenlevingscontract of samenlevingsovereenkomst genoemd.
U kunt van de ene op de andere dag gaan samenwonen. In het vervolg heeft u dan één gezamenlijk adres en wellicht deelt u dan ook één bankrekening. Bij aanvang van het samenwonen, is het nuttig om afspraken vast te leggen over bijvoorbeeld het eigendom van de inboedel. Wat is van u samen en wat niet? Hetzelfde geldt voor ieders bijdrage in de kosten van de huishouding. Meijer Notarissen kan u hierover prima adviseren.

Belangrijk document
Een samenlevingscontract kan tevens een belangrijk document zijn wanneer u een woning wilt huren of kopen en bij het afsluiten van een hypotheek of levensverzekering. Trekt u bij uw partner in die alleen eigenaar is van de woning? In het samenlevingscontract kunt u er niet voor zorgen dat het huis van u samen wordt. Het is wel mogelijk om daar afspraken in vast te leggen zodat u meedeelt in de waardestijging van het huis, vanaf het moment dat u samenwoont en ook meebetaalt aan de woning.
Recht op teruggave
In het geval dat u uit elkaar gaat, is een samenlevingscontract ook van belang. Vanzelfsprekend omdat in deze overeenkomst wordt vastgelegd wat van wie is. Zo hebt u beiden recht op teruggave van dat wat u heeft ingebracht, waaronder geld en inboedel. Ook is het samenlevingscontract cruciaal omdat in dit document eventueel afspraken worden opgenomen over het recht om in het huis te blijven wonen.
Verblijvingsbeding
Als een van u beiden komt te overlijden, is het in het bezit zijn van een samenlevingsovereenkomst uitermate belangrijk. Volgens de wet erven personen die samenwonen niet automatisch van elkaar. Wanneer u overlijdt, gaan uw eigen bezittingen naar uw familie en niet naar uw partner. Met het zogeheten verblijvingsbeding is het mogelijk om in het contract te laten vastleggen dat bij het overlijden van een van de partners, het gezamenlijk bezit volledig overgaat naar degene die achterblijft. Bijvoorbeeld het gezamenlijk aangekochte huis en de inboedel. De langstlevende kan dan in de woning blijven wonen, inclusief de huisraad. Op deze wijze vererft het bezit van de overledene niet aan zijn of haar familie. Dit gaat echter direct naar de partner.
Partner als erfgenaam
Wanneer u wilt dat uw partner (mede) uw erfgenaam wordt, dient u een testament op te laten maken waarin u dit vastlegt. Als uw partner van u erft, dan kan het voor de vrijstelling van erfbelasting en het percentage belasting dat moet worden betaald (voor het bedrag boven de vrijstelling) een significant verschil maken of u en samenlevingscontract hebt of niet. Zonder samenlevingsovereenkomst is slechts een klein bedrag vrijgesteld van erfbelasting. Dan wordt boven dit bedrag namelijk dertig tot veertig procent belasting geheven. Met een samenlevingscontract geldt echter een vrijstelling tot een vele malen grotere som. Boven dit bedrag wordt tien tot twintig procent belasting betaald.
Partnerpensioen en nabestaandenuitkering
Tenslotte is een samenlevingscontract in veel gevallen nodig om als partner in aanmerking te komen voor het partnerpensioen of de nabestaandenuitkering. Zonder samenlevingsovereenkomst zal het pensioen wanneer u komt te overlijden, in de regel niet als partnerpensioen aan uw partner worden uitgekeerd. Het gevolg is dat uw partner in dat opzicht onverzorgd achterblijft.